Dynamics CRM Servis Mimarisi

Dynamics CRM üzerinde uygulama geliştirebileceğiniz çok güçlü bir mimari ile gelmektedir. Bu mimarinin temel yapı taşı ise WCF servisleridir. Bu yazımda sizlere CRM'in temel web servisleri olan Discovery ve Organization Servislerinin yapısını ve ne işe yaradıklarını anlatacağım.

CRM için kod geliştirirken her ne kadar sdk'nın içinden çıkan dll'leri kullansak da bu dll'ler vasıtasıyla ilk önce servis bağlantısı oluşturmamız gerekmektedir. Yani verilere ulaşmak ve veri yazmak için WCF servislerini kullanmak zorundayız. Bu servislerle daha hızlı ve güvenli bir şekilde CRM platformuna entegre olmamızı sağlamaktadır.

WCF standartlaşmış bir teknoloji olduğu için biz yazılım geliştiricilere yeni özellikler sunmakta ve sürekli kendi içerisinde gelişmektedir. Dynamics CRM yapısında entity ve attribute katmanlı bir mimari bulunmaktadır. Yani biz CRM'in Business Logic katmanına müdahele edip yazılımlarımızı onunla entegre hale getirmekteyiz. Temel olarak nesne katmanı Entity isimli nesneden türemiştir. late-bound türlerde bu nesneyi sıklıkla kullanmaktayız. Early-bound olarak program geliştirme metodolojisini tercih edersek Entity class'ı ile işimiz olmamaktadır ama arka planda bütün nesnelerin bu class'dan türediği unutulmamalıdır. Bu konuya aşağıda bir örnekle tekrar değineceğim. CRM servislerine OrganizationServiceProxy ve DiscoveryServiceProxy sınıflarıyla bağlanmaktayız. Aşağıdaki kod bize bunu göstermektedir;

Discovery Servis


Dynamics CRM 4.0 versiyonundan itibaren multi-tenant bir mimaridedir. Yani tek bir uygulama birden fazla organizasyonu içerisinde barındırmaktadır. Yazılımcı olarak birden fazla organizasyon arasında geçiş yapmamız gerekiyorsa sistemde hangi organizyonlar olduğunu sorgulama işini Discovery servis ile yapmamız gerekmektedir. Bu servis yazma okuma işlemlerinin yapılacağı ana servise bağlanmamıza yardımcı olacak ve organizasyonların bilgisini bize döndürecektir. Aşağıdaki kod bize bu servise nasıl bağlanacağımızı ve organizasyonların bilgisine nasıl ulaşacağımızı göstermektedir.


Device ID bilgisini vermek istemezsek

Device ID bilgisini vermek istersek

Normalde dokümantasyonlarda bu sekilde bir ayrim göremezsiniz. Ben bunu deneyimlerime dayanarak yapıyorum. Aslinda yukarıdaki kod da Online Organizasyon’a baglanir ama DiscoveryService’in varsayilan yapici metoduna 4. Parametreyi gönderirseniz yani DeviceCredential null olmazsa calisir.Sorun ise DeviceCredential’i oluşturmak icin CRM SDK\SampleCode\CS\HelperCode klasöründeki DeviceIdManager.cs kodunu kendi kodunuza implemente etmeniz gerekmekte.

Ek Bilgi

Bu kodla discovery servise bağlandıktan sonra ClientCredentials'ı kullanarak hali hazırda oturum açmış kullancının bilgisini sisteme göndermekteyiz. Ama her zaman bunu kullanmak istemeyebiliriz yani başka bir kullanıcı adı ve şifre ile sisteme girmek istediğimizde ClientCredentials'a kullanıcı adı, şifre bilgilerini verebiliriz.

Yukarıdaki kodun çalışabilmesi için System.ServiceModel.Description,System.Runtime.Seriliazation, Microsoft.Crm.Sdk.Proxy ve Microsoft.Xrm.Sdk dll'lerinin referanslara eklenmiş olduğundan emin olun. Ayrıca uygulamayı .Net Framework 4.5.2'de derlemek gerekiyor.

Organization Servis


Dynamics CRM 2015'in ana web servisi Organization Servis'tir. Bu servis içerisinde entity instance'ları üzerinde işlem yapabileceğimiz 6 metod ve execute metodu bulunmaktadır. CRM Servis sınıfını oluşturabilmek için Organization Service Proxy'nin bir instance'ını oluşturmamız gerekmekte. Daha sonrasında ise Organization Servis sınıfını bunu göre ayarlayacağız.


Yukarıdaki kodun çalışabilmesi için System.ServiceModel.Description, Microsoft.Xrm.Sdk ve Microsoft.Xrm.Sdk.Proxy dll'lerinin referanslara eklenmiş olduğundan emin olun. Ayrıca uygulamayı .Net Framework 4.5.2'de derlemek gerekiyor. Oluşturduğumuz bu servisi daha sonra programımızın ilerleyen bölümlerinde çağırıp işlemler yapacağız.

Tabi burada belirtilmesi gereken bir konu da işlem yapmak istediğiniz nesnenin üzerinde yetkilerinizin olmasıdır. Bir kayıt oluşturabilmek için oluşturma yetkisine sahip olmanız gerekmektedir. Sadece okuma yetkisiyle bir kayıt oluşturamazsınız. Bir sonraki yazımda sizlere entity mimarisi ve yazma okuma işlemlerini anlatacağım.

Yukaridaki kod orneginde biz bir kullanici adi ve sifre ekledik. Eger her kullanicinin kendi kullanici haklariyla sistem üzerinde işlem yapmasini istiyorsaniz yukarıdaki kodda kullanici adi ve sifre kodunu silip asagidaki kodu eklemeniz gerekir.


Boylece sistemde oturum acmis kullanici bilgileri ile devam etmis olacagiz.

Bilmemiz gereken diğer bir konu da eger Early Bind veri tipi kullanacaksak servisi oluştururken ek bir komut daha girmemiz gerekmektedir. Yani linq ile sorgulama ve generated code üzerinde işlemler yapabilmek icin oluşturduğunuz servis nesnesine bu sekilde işlem yapacaginizi belirtmeniz lazim iste bunun icin asagidaki satiri eklememiz gerekmekte.

_serviceproxy.EnableProxyTypes();

Bu arada CRM servisi olusturmanin yeni bir yöntemi daha bulunmakta. Bu da CrmConnection nesnesini kullanmak. Bu nesneye erişebilmek icin Microsoft.Xrm.Client dll’ini referans olarak eklemeniz gerekmekte.

Boylece servis oluşturma işlemini 2 satirda da halledebilmekteyiz. Tabii bu bilgileri ben bu sekilde kod içerisine koymus gibi oldum size gostemek icin ama projelerde tabii ki bunlari ya app.config, web.config içerisine ya da belli bir lokasyonda tuttuğumuz xml dosyasi içerisinde tutuyoruz ki bu bilgiler degistiginde sürekli kod degisikligi yapmak zorunda kalmayalım.